Inleiding
Kan een hond verslaafd zijn? Jazeker! En dan niet zozeer aan de bal, dan wel aan de stoffen die door het spelen met de bal worden vrijgemaakt.
Er is in onze drukke maatschappij vaak onvoldoende tijd om te wandelen en dan is het heel praktisch om even een flink aantal malen met een bal te gooien, zodat de hond snel moe is, want, zo wordt gezegd: ‘Een vermoeide hond is een tevreden hond’… Dat is tenminste de bedoeling, maar vaak is de hond bij thuiskomst nog behoorlijk ‘hyper’!
Waarschuwing
Voor we verder ingaan op die verslaving eerst een belangrijke waarschuwing: het herhaaldelijk werpen van een bal of het gooien van stokken om die door de hond te laten apporteren brengt risico’s met zich mee:
- Jonge honden forceren daarmee hun niet volgroeide botten en gewrichten en dit kan al op jonge leeftijd tot slijtageklachten leiden.
- Honden van alle leeftijden kunnen bij het rennen, remmen, draaien, wenden, keren en springen ernstig acuut letsel oplopen, zoals bijv. gescheurde kruisbanden. Dit kan leiden tot veel pijn, (kostbare) operaties, langdurige revalidatie en blijvende invaliditeit.
- Een stok kan in de grond blijven steken en dwars door de bek en kaak van een hond gaan, in zijn keel blijven steken of elders in hals of borst binnendringen. Wie eenmaal een foto heeft gezien van een stoktrauma gooit NOOIT meer een stok, zelfs geen klein stokje…
Jagen van een prooi
In de natuur gaat een groep honden op jacht als ze honger hebben. Adrenaline zorgt ervoor dat alle zintuigen optimaal worden ingezet zodat de alerte hond tot grootse prestaties in staat is. Door deze staat van opwinding is een hond of groep honden in staat de prooi te veroveren. De beloning is een stevig maal en een heerlijke tijd van scheuren, kluiven, sabbelen en knagen. Deze activiteiten helpen mee om het stressniveau omlaag te brengen. De adrenalinespiegel daalt en er komt rust. De honden slapen en luieren totdat de honger ze weer stimuleert om te gaan jagen. Afhankelijk van de grootte van de maaltijd is dat na enige uren of soms wel enige dagen!
Jagen van de bal
De hond ziet de bal als een prooi en zijn jachtinstinct wordt geactiveerd. De adrenaline begint te stromen. We laten de hond niet één keer lopen, maar wel 10 of 20 keer en het lijkt alsof de hond niet kan stoppen, zo enthousiast is hij. Maar dat enthousiasme is opwinding en stress in een maximaal opgefokt lijf om de prooi te bemachtigen. En wij maken het met elke worp erger!
Dan gaan we naar huis en we verwachten dat hij lekker gaat liggen slapen, terwijl de adrenaline door zijn lijf giert. Maar er is geen buffel die aan stukken gescheurd kan worden, er zijn geen taaie spieren en pezen, botten en gewrichten om kapot te knagen, er is geen kans om de adrenaline af te bouwen. Integendeel, na een paar uur gaan we weer naar het veldje. En omdat de hond het zo leuk vindt gooien we de bal 10, 20, 30 maal… Of we laten de hond lang alleen en omdat die prooi er niet is, begint die maar te knagen aan de bank, de tafelpoot, schoenen of de kussens, want je moet toch iets met die stresshormonen…
Verslaving
Er is onderzocht dat het na een opwindende gebeurtenis (jacht, balspel of iets anders wat veel van de hond vraagt) wel dagen kan duren voor het adrenalineniveau weer op een normaal niveau is. En in onze drukke mensenmaatschappij is er elke dag wel iets opwindends, zeker als we dagelijks of zelfs meerdere keren per dag met de bal spelen. Het adrenaline-niveau neemt niet af, maar toe. De hond is in een voortdurende staat van opwinding. Dit leidt tot een drukke hond en allerlei vormen van ongewenst gedrag (blaffen, slopen, voortdurend aandacht vragen) Er kunnen ook allerlei gezondheidsproblemen ontstaan, zoals langdurige stress ook bij mensen tot lichamelijke klachten kan leiden. Denk bijv. aan onrustig en te weinig slapen (!!!), angst (voor alleen zijn), te hoge bloeddruk en stofwisselingsproblemen.
Wat dan wel?
Een rustige wandeling, waarin de hond op zijn eigen tempo kan snuffelen en onderzoeken is heel belangrijk voor het welzijn van de hond. Bij voorkeur loopt de hond los, maar ook aan de lijn kan hij de gelegenheid krijgen uitvoerig te snuffelen! Dus geen strak blokje rond met de hond keurig naast, maar van graspolletje naar lantaarnpaal!
De hond krijgt zo de kans de krant en de roddelbladen te lezen. (De Telegraaf, Story, Privé en Weekend in één keer). Alle lekkere luchtjes informeren hem over de honden in de omgeving: welke honden waren er, nieuwe honden, jonge honden, oude honden, loopse honden of reuen op zoek naar een loopse teef etc. etc. Ook andere dieren laten hun interessante sporen achter, zeker in bos, duin of park.
De loslopende hond loopt dan eens rustig, dan huppelt hij eens, staat eens stil, rent ergens heen, komt eens inchecken. Er is een voortdurende afwisseling in activiteit en het ziet er nooit uit als 20 keer achter elkaar heen en weer rennen. De hond aan de lijn staat bij het ene paaltje een halve minuut stil, bij de volgende boom één seconde en daarna wil hij graag naar dat ene hekje. Zo’n wandeling voorziet in allerlei natuurlijk behoeftes van de hond.
Vergelijk het met een autorit van A naar B over de snelweg, waarbij je alleen maar de auto’s om je heen en de witte strepen ziet of een fietstochtje, waarbij er veel meer van de omgeving tot je doordringt. Bij de autorit heb je ook nog adrenaline nodig om adequaat te kunnen reageren. Bij de fietstocht valt je ineens een bijzondere kleur, een geur of een uitzicht op en je bent daarna anders vermoeid dan na een autorit.
Na zo’n snuffeltocht is de hond voldaan en na wat eten of een kluifje gaat hij rustig en tevreden slapen om alle indrukken te verwerken.
Dus helemaal nooit meer met een bal spelen?
Honden die hyperactief zijn, slecht tot rust kunnen komen en helemaal opgewonden raken als ze een bal zien of wanneer ze weten dat de baas de bal in zijn zak heeft, kunnen beter eerst eens even hun verslaving en stresshormomen afbouwen door een paar weken niet met een bal te spelen.
Voor andere honden kan een apporteerspelletje beslist geen kwaad, want het is een leuke samenwerking tussen hond en baas. Maar doe het met mate (twee of drie keer) en houd de risico’s zoals aan het begin beschreven goed in de gaten!
Speel ook andere spelletjes, zoals het verstoppen van een voertje onder bladeren of in een boomstronk of verstop je zelf een keertje. Dan vraag je ook iets van zijn speurzin en ben je toch op een leuke manier samen bezig: plezier en voldoening voor twee!